کاربرد یک روش تشخیص ویروس نیوکاسل بر پایه RT-PCR در مقایسه با روش استاندارد جداسازی ویروس در تخم مرغ جنین دار

 مقدمه و هدف: نیوکاسل یک بیماری ویروسی است که در تمام گونه های طیور اهلی و بسیاری از گونه های پرندگان وحشی ایجاد می شود. درمورد بیماریهای حاد و واگیر طیور، تشخیص سریع بیماری در مراحل اولیه اهمیت بسیار زیادی دارد. به این منظور، یک روش تشخیص مولکولی ویروس نیوکاسل پرندگان (NDV) با RT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت.  مواد و روش کار: در یک مطالعه مشاهده ای در سال 1390 تعداد 22 نمونه بافتی از طیور ارجاعی به درمانگاه دانشکده دامپزشکی دانشگاه لرستان از گله‌های گوشتی اخذ و به تخم مرغ های جنین دار 11-9 روزه تلقیح شد. مواردی از این نمونه‌ها که از نظر خاصیت هماگلوتیناسیون (HA) مثبت بودند، در آزمایش ممانعت از هماگلوتیناسیون (HI) با استفاده از آنتی‌سرم های اختصاصی آنفلوانزای تحت تیپ H9 و نیوکاسل بررسی شدند. در روش RT – PCR ، RNA نمونه‌ها استخراج و طی واکنش رونوشت برداری معکوس و PCR، قسمتی از ژن ماتریکس (M) با قطعه ای به طول 202 bp با آغازگر های اختصاصی تکثیر شد و محصول PCR با استفاده از الکترو فورز بر روی ژل آگارز 5/1% نشان داده شد.  نتایج و بحث: از تعداد 19 نمونه بررسی شده، 8 نمونه در آزمایش کشت ویروس در تخم مرغ جنین دار مثبت شد. درحالیکه در RT-PCR با آغازگر های اختصاصی ژن M 9 نمونه مثبت مشاهده شد. نتایج حاصله از مقایسه روش جداسازی و RT-PCR حاکی از حساسیت و ویژگی بالای روش RT-PCR با آغازگر های اختصاصی ژن M بود. بر پایه آزمون مجذور کای2)χ(، حساسیت(Sensitivity) و ویژگی(Specificity) نسبی RT-PCR در مقایسه با جداسازی به ترتیب 100% و 91% محاسبه شد. بنابراین روش RT-PCR به جهت سرعت عمل بیشتر و حساسیت و ویژگی مطلوب، قابل رقابت با روش استاندارد جداسازی بوده و می تواند بعنوان یک روش تشخیص مطمئن NDV در آزمایشگاه های تشخیصی طیور مورد استفاده قرار گیرد.